„Obrazy świadomości - spis z natury”
Subiektywna malarska mapa regionu jako obraz z zapisem emocji i skojarzeń uczniów - taki cel wyznaczyła sobie młodzież bydgoskiego plastyka, realizująca nagrodzony w Konkursie projekt.
W projekcie bardzo ważne jest doświadczenie przez uczniów procesu twórczego. Pomysł z plenerem malarskim, tak lubianym przez uczniów jest przykładem wartości tworzenia dzieł sztuki metodami analogowymi w kontrze do zalewu sztuki cyfrowej. Propagujemy tradycyjne plenery malarskie. Takie doświadczenie odzwierciedla emocje uczniów i służy profilaktyce zdrowotnej. Zapraszam na nasze malarskie mapowanie regionu - mówi Sebastian Tucholski, nauczyciel prowadzący.
Realizacja projektu rozpoczęła się 2 września 2024 roku wykładem historyka sztuki prof. Wojciecha Kielera, podczas inauguracji roku szkolnego 2024/2025 na temat malarstwa pejzażowego "Wielki mały mistrz plenerów" o Louis-Eugène Boudin - nauczycielu Claude Monet'a.
18 września 2024 roku odbyło się spotkanie z uczestnikami projektu. Nauczyciel prowadzący omówił założenia projektu, rozpoczął rozmowę o potencjalnych miejscach organizacji plenerów, dyskusję dotyczącą sposobu wydatkowania środków na materiały plastyczne. Zarysował się wstępny plan działania.
Kilka dni później bo już 24 września 2024 roku nauczyciel prowadzący zorganizował spotkanie z uczestnikami projektu dot. przygotowań przed pierwszym plenerem. Uczniom zostały udostępnione szkolne sztalugi plenerowe. Rozpoczęła się seria jesiennych plenerów: 30 września - plener malarski w parku centralnym w Bydgoszczy, 15 października - plener na Wyspie Młyńskiej, 17 października - plener w Parku Kazimierza Wielkiego, 18 października - wieczorny plener na ul. Gdańskiej w Bydgoszczy, 25 października - plener na moście Jerzego Sulimy-Kamińskiego, 29 października - plener na Wyspie Młyńskiej.
W dniach 18-20 listopada rozpoczęły się przygotowania do pierwszego pleneru wyjazdowego: zbijanie krosien, naciąganie płócien, klejenie i gruntowanie podobrazi.
Proces nakładania kleju na podobrazie
W dniach 24-28 listopada odbywał się plener malarski w Kaźmierzewie. Uczniowie pracowali dostosowując czas pracy do indywidualnych możliwości. Znaczna część uczniów korzystała z późnych śniadań, a pracę w plenerze zaczynała już o godzinie 7:00. Kolejne okno pracy było między śniadaniem a obiadem od 11:00 do 16:00. Po obiedzie, ze względu na wcześnie zachodzące słońce praca w plenerze nie była możliwa, więc uczniowie zainicjowali malowanie portretów z natury. Codziennie o godz. 19:30 nauczyciel prowadzący Sebastian Tucholski prowadził zajęcia jogi dla chętnych. Od godziny 20:00 pedagog Alina Sitkowska prowadziła warsztaty z zakresu uważności - ćwiczenia umiejętności skierowania uwagi na to, co dzieje się w tej chwili wokół nas, ale też w naszym ciele i umyśle.
Trening uważności prowadzony przez pedagog Alinę Sitkowską
Ćwiczenie „kostka czekolady”. Połóż kostkę czekolady na języku. Nie rozgryzaj jej. Przez chwilę obserwuj odczucia jakie pojawią się. Zwróć uwagę, w jaki sposób reagują ślinianki, co dzieje się z językiem. Tego typu ćwiczenia można wykorzystać jako bodźce do bardziej świadomego jedzenia posiłków na co dzień - podaje przykład treningu pedagog Alina Sitkowska.
Uczestnicy pleneru z opiekunami Aliną Sitkowską i Sebastianem Tucholskim
Uczniowie wzięli udział w "Treningu autogennym Jacobsona". Polega on na napinaniu i rozluźnianiu poszczególnych grup mięśni. Skutecznie zwalcza nieprzyjemne uczucie stresu. Ćwiczenie wykonuje się przy jednoczesnej kontroli oddechu.
Młodzież pracowała nad świadomym oddechem przeponowym i już wie, że prawidłowe oddychanie przeponowe zapewnia właściwe natlenienie wszystkich narządów w ciele.
Malowanie może być doskonałą formą medytacji. Skupienie na samym procesie twórczym pozwala się wyciszyć i stwarza okazję do uporządkowania myśli. Obecne w plenerze zapachy i naturalne dźwięki otoczenia pomogą się zrelaksować a co za tym idzie – więcej zauważyć, doświadczyć zmysłami, gromadzić nowe wspomnienia związane z miejscami, które nas otaczają. Fizyczność doświadczeń – trudne warunki w plenerze stwarzają okoliczności do współpracy, sprzyjają integracji i budują więzi. Praca w plenerze to również interakcja z lokalną społecznością, wymiana spostrzeżeń, dzielenie się historiami, wzajemna pomoc - Sebastian Tucholski, nauczyciel prowadzący
Podczas pleneru nauczyciel prowadzący zadbał też o zajęcia jogi twarzy. Była to forma relaksacji połączona z ćwiczeniem oddychania przeponowego. Jej regularna praktyka pozytywnie wpływa na rozluźnienie, dotlenienie i wzmocnienie mięśni okolic twarzy, poprawia samopoczucie i krążenie krwi.
Projekt zakładał pracę nad własnymi emocjami, próbę dostrzeżenia ich oraz spisania. Nie wymagałem jednak od uczniów, aby obowiązkowo, po każdym plenerze te przemyślenia publikowali. Zobowiązałem ich jednak, aby zrobili to przynajmniej raz podczas trwania całego pleneru oraz kolejny raz przy publikacji katalogu. Ze względu na różnice charakterów i doświadczeń uczestników, każdy z tych założeń będzie wywiązywać się winny sposób i w innych czasie - co jest całkowicie zrozumiałe. Dzielenie się emocjami jest trudne - mówi Sebastian Tucholski, nauczyciel prowadzący.
Plener został zakończony wystawą poplenerową w sali konferencyjnej Dworku Janowickiego w Kaźmierzewie.
Wystawa poplenerowa w Dworku Janowickim w Kaźmierzewie
Relacja z pleneru:
https://www.gov.pl/web/plastykbydgoszcz/plener-malarski-w-kazmierzewie
Młodzież wzięła udział w warsztatach w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy wokół studium kompozycyjnego i kolorystycznego obrazów z wystawy „Jan Stanisławski i uczniowie z kolekcji Wandy i Leonarda Pietraszaków”.
Uczniowie zapoznali się z aktualną zawartością biblioteki szkolnej oraz z nowymi publikacjami zakupionymi za środki z grantu.
W styczniu, lutym, kwietniu, maju i czerwcu 2025 roku młodzież wzięła udział w jednodniowych plenerach miejskich. W marcu uczniowie wybrali nową lokalizację na plener wyjazdowy - Barbarka pod Toruniem. To leśna osada i popularne miejsce reakreacji położone w północno-zachodniej części Torunia. Barbarka znana jest z pięknych terenów leśnych, ścieżek zdrowia i edukacyjnych, a także z działalności Szkoły Leśnej. Podczas pleneru młodzież wzięła udział w warsztatach z pedagogiem i psychologiem.
W dniach 23-27 marca 2025 roku odbył się plener malarski na Barbarce w Toruniu.
Uczestnicy pleneru
Uczniowie w pracowni portretują koleżankę
FINALNY EFEKT
Poplenerowa wystawa wybranych prac uczniów pierwotnie była planowana w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy i Pałacu w Ostromecku /wystawy czasowe/ oraz wystawa stała w Szpitalu im. Jana Biziela w Bydgoszczy. Finalnie prace mają być prezentowane w siedzibie szkoły.
Katalog z mapą lokacji, opisem miejsc, wydarzeń i notatek uczniów.
NAUCZYCIEL PROWADZĄCY
Sebastian Tucholski, nauczyciel rysunku i malarstwa, opiekun Samorządu Uczniowskiego, absolwent ASP w Gdańsku na Wydziale Malarstwa. Swoją twórczość wystawa w galerii na instagramie @sebtuch
Twórca ilustracji dla niezależnych wydawnictw, wykonywanych w technice malarstwa cyfrowego. Autor serii prac o tematyce bydgoskiej wykonanych dla Miasta Bydgoszcz. Entuzjasta malowania z obserwacji natury.
https://www.gov.pl/web/plastykbydgoszcz