„Prawa Człowieka są we mnie – warsztat interdyscyplinarny”
Projekt bydgoskiego plastyka pt. „Prawa człowieka są we mnie/warsztat interdyscyplinarny”, który jest realizowany pod kuratelą artystyczną Violi Kuś, doświadczonej artystki i badaczki, zakłada szeroki koncept teoretyczny pogłębiania świadomości uczniów z zakresu Praw Człowieka oraz warsztat technologiczny fotografii niekonwencjonalnej.
Realizacja projektu zakłada, pokaz edukacyjny wraz z pogłębioną dyskusją na temat repertuaru filmowego Festiwalu Watch Docs. Prace praktyczne zakładają tworzenie obiektów przestrzennych opartych na modelach ciała ludzkiego, zostaną tutaj wprowadzone el. performatywne mające na celu pobudzić u warsztatowiczów czynnik współodczuwania i empatii wobec tych sytuacji i losów człowieka, gdzie dochodzi do łamania podstawowych zasad równości prawa do życia. Obiekty te powstaną poprzez ręczne skanowanie i druk 3D. Otrzymane miniaturowe formy ludzkich postaci posłużą do tworzenia dioram (makiet) do wykonania fotografii studyjnych. Następnie otrzymane zdjęcia zostaną transferowane na drewniane przedmioty codziennego użytku (stoły i krzesła wyposażenia sali lekcyjnej). Finalnym działaniem będzie dokumentacja video całego projektu ukazująca poszczególne procesy tworzenia i dyskursu związanego z postawami młodego człowieka wobec łamania praw człowieka, wywołanych zachodzącymi zmianami w obecnym świecie. Dwudziestoosobowa grupa warsztatowa stworzyła "Manifest Osobisty", który opisała i zarejestrowała kamerą.
MANIFEST OSOBISTY
KAŻDY Z NAS MA PRAWO DO:
- marzeń
- wolności myśli i wyznania,
- równości,
- prywatności,
- nietykalności i wolności osobistej,
- głoszenia swoich poglądów,
- własnej interpretacji sztuki,
- decydowania o swojej przyszłości,
- integralności fizycznej i psychicznej, indywidualności, godności
- azylu i poczucia bezpieczeństwa,
- wyrażania swojej płci według własnej woli,
- wyrażania siebie poprzez ubiór,
- zaspokajania potrzeb fizjologicznych,
- okazywania miłości,
- decydowania o własnym ciele,
- autonomii cielesnej,
- możliwości w przyszłości zawarcia związku małżeńskiego i posiadania dzieci,
- darmowej opieki medycznej,
- proszenia o pomoc,
- godnych warunków życia,
- przemieszczania się,
- nieprzymusowej pracy,
- powszechnego dostępu do edukacji,
- bycia sprawiedliwie sądzonym, szanowanym.
NIE ZGADZAMY SIĘ NA:
- karanie nas ciszą,
- bycie niezauważonym i pominiętym,
- krzywdzenie innych osób w wyniku fanatyzmu,
- decydowanie o naszych życiach rodzinnych za nas,
- dyskryminację na tle religijnym, rasową, kulturową, seksualną, osób transpłciowych, genderfluid, niebinarnych i innych płci,
- utrudnianie samorealizacji,
- indoktrynacje uczniów przez system,
- uprzedzenia i nieludzkie traktowanie wobec osób chcących się schronić w naszym kraju,
- prześladowanie poprzedzone inną opinią, wyglądem czy statusem materialnym,
- oszustwa,
- manipulacje ze strony decydentów,
- aby nasze ciało stało się pionkiem w politycznej grze.
EPILOG
Łamanie praw człowieka jest okrutne. Moje prawa zostały naruszone przez agresję Rosji. Zagrożone zostało moje prawo do życia, edukacji, wolności słowa, wolności wyboru miejsca zamieszkania. Boli być w sytuacji, w której nic innego nie należy do Ciebie... Z wyjątkiem kawałka chleba w torbie i zimowej kurtki z butami. Tracisz wszystko, co kiedyś miałeś... Nie możemy pozwolić na odbieranie sobie człowieczeństwa! Każdy z nas jest człowiekiem i zasługuje na ludzkie traktowanie!
Zostały nagrane także wizualizacje dotyczące problematyki w poszczególnych regionach świata i wyselekcjonowano problem globalny w oparciu o przeprowadzoną ankietę wśród uczestników warsztatów, który został zdefiniowany jako: "Globalny opór wobec uchodźców i migrantów - nieludzkie traktowanie mniejszości etnicznych".
Szkoła nie uzyskała licencji nieodpłatnych na projekcje filmowe „Watch Docs”. Ten komponent projektu, nauczycielka prowadząca Viola Kuś zastąpiła spotkaniem na żywo w szkolnej pracowni fotografii z Marcinem Kunderą, absolwentem szkoły, filmowcem, fotografikiem, podróżnikiem i aktywistą. Odbyły się: dyskusja oraz pokaz fotograficzno-filmowy z rejonów dotkniętych kryzysem humanitarnym.
Zespół projektowy napotkał problemy natury technicznej przy wdrożeniu drukarki i skanera 3D, które to urządzenie miały stanowić wsparcie przy tworzeniu kompozycji fotografii artystycznej. Przeprowadzenie warsztatu, uwzględniającego umiejętności techniczne pracy z ww. narzędziami planowane jest roku bieżącym, już po zakończeniu projektu, zapewniając jednocześnie jego trwałość.
Zakończenie projektu nastąpiło 26 października 2023 roku, a jego finał odbył się w pracowni fotografii bydgoskiego plastyka 11 grudnia 2023 roku, z okazji przypadającego 10 grudnia Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. Podczas finału można było zobaczyć transfer tekstu „Manifestu Osobistego” na stoły w sali lekcyjnej studia fotografii, mini wystawę, która nadal jest prezentowana w szkole i projekcję filmu pt. „Manifest Osobisty”.
Film pt. "Manifest Osobisty"
Bydgoski projekt oficjalnie zakończył IV edycję Konkursu Programu Grantowego „Wena”. Był to projekt spektakularny gdyż jako pierwszy w Konkursach Programu poruszył tematykę Praw Człowieka i jako pierwszy został zrealizowany w nurcie artystycznej pracy badawczej, której efekty zostały wyrażone poprzez sztukę fotografii i filmu.
Młodzież została poprowadzona w projekcie przez Violę Kuś, nauczycielkę podstaw fotografii i filmu, a prywatnie w ramach własnej fundacji, zajmującą się fotografią niekonwencjonalną i projektami badawczymi. Uczniowie zebrali bogaty materiał na temat łamania praw człowieka, nie tylko lokalnie ale globalnie, na każdym kontynencie. Uświadomili odbiorcom skalę zjawiska, ale pewne aspekty zostały wyraźnie uwypuklone m.in.: prawa wolnościowe, dyskryminacja społeczna, płciowa, migracje w kontekście uchodźców.
Warsztaty fotografii analogowej
Kadr z filmu pt. "Manifest Osobisty"
Projekt UŚWIADAMIA, UWRAŻLIWIA na nagminną kwestię łamania Praw Człowieka i ma szansę wywołać szeroką dyskusję w środowisku. Jesteśmy pod ogromnym wrażeniem pracy grupy wrażliwych młodych ludzi, fotografików, filmowców i performerów. Dziękujemy za Wasz przekaz, a odbiorców zachęcamy do podzielenia się własnymi refleksjami wywołanymi Międzynarodowym Dniem Praw Człowieka.
Efekty projektu: cykl fotografii i kadrów powstałego filmu można oglądać w szkolnej „Galerii na Górze”, czyli najwyższym piętrze liceum plastycznego tuż przy szkolnej Pracowni Fotografii, prowadzonej przez koordynatorkę projektu Violę Kuś. Film jest również odpowiednim materiałem dydaktycznym poświęconym Prawom Człowieka i ich łamaniu. Nauczycielki pracujące na rzecz projektu: Viola Kuś i Dorota Lipowska zdecydowały o włączeniu filmu do materiałów dydaktycznych lekcji wychowawczych. W związku z podjętym w projekcie temacie, razem ze szkołą, zachęcamy do wsparcia organizacji, które działają w miejscach kryzysu humanitarnego Sklep bez granic
Warsztaty fotografii i filmu
Oprawione i prezentowane w szkolej galerii fragmenty "Manifestu Osobistego"
Wyniki ankiety dotyczącej problemów globalnych
Młodzież otrzymała upominki i podziękowania od Fundacji Rodziny Staraków
Fragment "Manifestu Osobistego" w biurze Fundacji Rodziny Staraków w Warszawie
- pamiątka od zespołu projektowego
Kod QR prowadzący do materiałów ilustrujących realizację projektu
Viola Kuś – koordynatorka projektu, prowadzi pracownię fotografii i filmu, artystka współczesna, badaczka i fotografka. W 1993 roku ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, gdzie w 2000 obroniła dyplom z malarstwa u prof. Mieczysława Wiśniewskiego z aneksem z fotografii kreacyjnej oraz pracę pisemną pt. "Kołtryna" - historia tkanin obić ściennych Zamku Gołuchowskiego pod opieką dr. Bogusława Mansfelda. Członkini World Photography Organisation. Jest prezeską Fundacji Artystyczno-Badawczej om – organizmy i maszyny w kulturze (FUNom). Fundacja realizuje projekty z obszaru nauki i sztuki, usytuowane na przecięciu badań laboratoryjnych i nowych technologii z eksperymentem twórczym.