W architekturze i sztuce mamy do czynienia z trendami i panującymi modami. Od kilku lat w Polsce obserwujemy rosnącą popularność murali i działań street art, wykonywanych na różnym poziomie.
Projekt zespołu kaliskiego plastyka, nagrodzonego w III edycji Konkursu Programu Grantowego „Wena” Fundacji Rodziny Staraków pt. „Świat z mojego okna”, zasługuje jednak na szczególną uwagę. Od samego początku Ewa Ratajczyk, koordynatorka projektu, artystka i pedagożka razem z zespołem projektowym, bardzo rzetelnie opracowała plan zadania od spraw administracyjnych, uzyskania wszelkich zgód wykonawczych, po zaangażowanie społeczne i uważność ekologiczną, aż po zaproszenie uznanego artysty z Kalisza Wojciecha Brewki. Dzięki uczestnictwu w projekcie, uczniowie nabyli praktycznych kompetencji organizacyjnych i poszerzyli swoją wiedzę z zakresu edukacji artystycznej i naturalnej ponad szkolną postawę programową.
Założeniem projektu była synteza sztuki, natury i ekologii. Rezultatem działania uczniów jest modelowa odnowa kaliskiego podwórka przy ul. Parczewskiego 5-6, przylegającego do dawnych murów, otaczających miasto. Interaktywne działanie miało na celu zwrócić uwagę mieszkańców na potrzebę i wartość obcowania ze sztuką, a także dbania o środowisko naturalne i tworzenie „Miejskich ogrodów”, które mogą być estetyczną i proekologiczną alternatywą dla betonowych ulic miejskich.
Najpierw, w ramach miejskiej inwestycji został uporządkowany teren podwórka, wykonano też utwardzoną ścieżkę. Materiały na te działania pozyskane zostały z prac rozbiórkowych. Na podwórku został wykonany nowy boks na pojemniki do śmieci, zaprojektowany przez uczniów. Pusty i smutny plac, gdzie widok z okna mieszkańców koncentrował się na koszach na śmieci, zamienił się za sprawą muralu i aranżacji miejskiego ogrodu w przytulne miejsce, w którym miło można teraz spędzić czas. Projekt wzbogaciły warsztaty plastyczne na temat tworzenia muralu, street artu i arteterapii /leczenie poprzez sztukę/, wykłady poświęcone hortiterapii /metoda leczenia wykorzystująca potencjał ogrodu do pracy z pacjentem czy odbiorcą/ i ekologii.
Odsłonięcie muralu zbiegło się w czasie ze Świętem Miasta Kalisza w 740 rocznicę odnowienia i potwierdzenia nadania Kaliszowi praw miejskich. Uczniowie Kaliskiego plastyka, mieli w tych wydarzeniach swój, pozostawiający trwały ślad, udział.
Dzięki warsztatom udzielonym uczniom, osobistemu zaangażowaniu Pana Wojciecha Brewki, uczniowie kaliskiego plastyka poszerzyli swoją wiedzę z zakresu techniki street artu, czego nie obejmuje szkolny program. Wykorzystując zdobytą na warsztatach wiedzę, młodzież wykonała projekty muralu w pracowni rysunku i malarstwa Pani Izabeli Symonowicz. Następnie, w drodze wewnątrzszkolnego konkursu, wyłoniono zwycięski projekt autorstwa Nikoli Szpery z klasy 3 LSP. Autorka razem z wyróżnionymi w konkursie koleżankami wykonała zaprojektowane dzieło, mając okazję pracować bezpośrednio z Panem Wojciechem Brewką.
na fotografii: Igor Brewka, artysta
Uczniowie, uczestnicząc w warsztatach projektowania hoteli dla owadów, poprowadzonych przez nauczycielki Panią Iwonę Marcinkowską i Panią Agnieszkę Miśkiewicz w pracowni aranżacji i wzornictwa, pogłębili także swoją wiedzę z zakresu ekologii, szczególnie zagrożonych wyginięciem ekosystemów pszczół.
na fot: Jan Adam Kłysz
Ekologia zaraz po naturze i sztuce to jeden z głównych i podstawowych zagadnień projektu. Dlatego do współpracy w projekcie został zaproszony Jan Adam Kłysz, prezes Związku Komunalnych Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina”. Zaprezentował wykład pt. „E-jak ekologia” połączony z prezentacją multimedialną. Wykład skierowany był do młodzieży drugiej i trzeciej klasy LSP oraz SOSW nr 1 im. Janusza Korczaka w Kaliszu. Wartości merytoryczne spotkania poszerzyły wiedzę uczniów na temat segregacji odpadów w teorii i praktyce.
Na uwagę zasługuje jeszcze jeden bardzo ważny aspekt, będący efektem realizacji projektu, a mianowicie – powstała relacja: uczniowie – mieszkańcy – artyści – instytucje administracji miejskiej. Dzięki sztuce, procesowi współtworzenia dzieła, po czasie pandemii, kiedy to wszelkie relacje zostały brutalnie zniszczone, ponownie zostały nawiązane i zacieśnione.
W projekcie wzięli udział: zespół Liceum Sztuk Plastycznych w Kaliszu, mieszkańcy Kalisza, młodzież z dysfunkcją intelektualną ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1 im. J. Korczaka w Kaliszu, Stowarzyszenie Inicjatyw Edukacyjno-Artystycznych „Te Ka” w Kaliszu.
Ewa Ratajczyk – koordynatorka projektu, artystka, malarka, poetka urodzona w Kaliszu w 1972 r. Nauczycielka rysunku i malarstwa, rzeźby i ceramiki w Liceum Sztuk Plastycznych im. T. Kulisiewicza w Kaliszu.
Wojciech Brewka – artysta pochodzący z Kalisza, współzałożyciel warszawskiej Galerii Officyna art&design oraz Stowarzyszenia „Propaganda Sztuki”. Jest pomysłodawcą Dziedzińca Kulturalnego Jerozolimskie 107 oraz producentem wydarzenia artystycznego Festiwal „Przenikania”. Malarz kolorysta, artysta street art, twórca wielkopowierzchniowych murali.