Aktualności

 

Wystawa przypomni zakopiańskie rzemiosło artystyczne powstałe do II wojny światowej, w tym nieco zapomnianą, a ważną z pespektywy historii i dziedzictwa tego rzemiosła - tkaninę artystyczną.

„W 1910 roku powołano do życia Stowarzyszenie „Kilim”, którego zadaniem była odnowa rzemiosła artystycznego oraz tworzenie nowoczesnej sztuki o charakterze narodowym. W konsekwencji, w całym kraju tworzono inne placówki tego typu, ale zakopiańska mieściła się w gronie pionierów. Każdy projekt, zanim trafił do produkcji, przechodził dwukrotnie przez ocenę komisji artystycznej: raz w formie wzoru na papierze, drugi raz jako wykonana tkanina. Taki sposób realizacji gwarantował nie tylko wysoką jakość artystyczną, ale też techniczną” – czytamy w zapowiedzi wystawy.

Jednym z artystów pracujących w Stowarzyszeniu „Kilim” był Władysław Skoczylas, którego dzieło pt. „Zbójnicy” będzie można zobaczyć na wystawie.

 

 

 

Władysław Skoczylas "Zbójnicy", zbiory Muzeum Narodowe w Warszawie

 

Koncepcja stylu zakopiańskiego, jako stylu narodowego, nie ograniczała się wyłączenie do architektury - obejmowała także projektowanie wyposażenia wnętrz, w tym ceramiki. Na wystawie będzie można zobaczyć perełki tej dziedziny sztuki.

Jednym z artystów wytwarzających ceramikę był pochodzący spoza Podhala Antoni Szczygielski. Na dwóch pierwszych wystawach Towarzystwa „Sztuka Podhalańska” Szczygielski zaprezentował modele wyrobów ceramicznych, których dekoracja wykorzystuje tradycyjne podhalańskie motywy zdobnicze. Ponieważ w Zakopanem nie było jeszcze wówczas pieca do wypalania ceramiki, wykonane one zostały z malowanego i lakierowanego gipsu. Interesującym jest również fakt, że na innym talerzu wykonanym przez Szczygielskiego, uwieczniony został "krzyżyk niespodziany" - popularny wówczas symbol, nie mający wtedy jeszcze skrajnie negatywnych konotacji.

 

 

Antoni Szczygielski, Talerz, ok. 1909 r., zbiory Muzeum Tatrzańskiego

  

Rzeźby ze Szkoły Przemysłu Drzewnego z lat 20. i 30. XX wieku obecne były niemal na każdej międzywojennej prezentacji zakopiańskiej sztuki stosowanej. Właśnie takie prace, zaprezentowane w 1925 roku na Międzynarodowej Wystawie Sztuk Dekoracyjnych w Paryżu (obok drzeworytów, elementów mebli i wyrobów galanteryjnych) przyniosły Szkole sukces.

„Z czasem dobra marka szkoły uległa komercjalizacji - miała bowiem prowadzić do samowystarczalności Szkoły poprzez sprzedaż cieszących się popularnością rzeźb. Najciekawsze uczniowskie prace były powielane (oprócz egzemplarza autorskiego wykonywano 4 kopie), nabierały więc cech masowej produkcji rzemieślniczej. Zachowane rzeźby są w większości anonimowe. Część ma na spodzie sygnaturę „PSPD”, czasem znaleźć można napisane numery ewidencyjne i rok, stosunkowo rzadko inicjały lub nazwisko ucznia” – czytamy w zapowiedzi wystawy.

Prace spod dłuta uczniów zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego będzie można również zobaczyć na wystawie.

 

 

"Dziewczyna z piłką", lata 30-te XX w., wyk. Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie

 

 

Serdecznie zapraszamy do obejrzenia wystawy pt. „Made in Zakopane”. Obserwujcie nasz cykl wakacji ze sztuką. Wkrótce kolejne rekomendacje.